تعریف کلی و جامع از رشته تحصیلی حسابداری
تعریف رشته حسابداری:
حسابداری به معنی ثبت و ذخیره اطلاعات مالی، ارائه تجزیه و تحلیل و نتایج بهصورت گزارشهایی به مدیران سازمان یا شرکت جهت تصمیم گیری مناسب، درست و به موقع است. در واقع حسابداری را میتوان راهی برای کنترل سلامت مالی، ارزیابی داراییهای مالی، بدهیها و همینطور جریان نقدی در کسب و کارها تعریف کرد. رشته حسابداری یکی از رشتههای آموزش عالی است که داوطلبان هر سه گروه آزمایشی ریاضی و فیزیک، تجربی و علوم انسانی میتوانند این رشته را برای تحصیل در دانشگاه انتخاب کنند.
حسابداری و حسابرسی:
حسابداری یک فعالیت خدماتی است که وظیفه اش آماده کردن اطلاعات اندکی، که اساساً دارای ماهیت مالی هستند، در مورد واحد اقتصادی است. اطلاعات آماده شده به وسیله حسابداری باید در تصمیم گیری های اقتصادی سودمند باشد.
حسابرسی فرآیندی منظم و با قانون (سیستماتیک) جهت جمع آوری و تحلیل بی طرفانه شواهد در رابطه ادعاهای مدیریت در رابطه با فعالیت ها و رویدادهای اقتصادی، به تعیین درجه انطباق این ادعاها و اظهارات با معیارهای از پیش تعیین و گزارش نتیجه ها به اشخاص ذینفع است.
دروس رشته حسابداری در حین تحصیل:
دروس پایه: روانشناسی عمومی، جامعه شناسی، اصول علم اقتصاد، ریاضیات پایه، ریاضیات کاربردی، آمار کاربردی، مبانی کاربرد کامپیوتر، پژوهش و عملیات، مدیریت تولید، حقوق بازرگانی، پول و ارز بانکداری، مبانی سازمان مدیریت، توسعه اقتصادی، مالیه عمومی، روش تحقیق.
دروس اصلی و تخصصی: اصول حسابداری، حسابداری میانه، حسابداری پیشرفته، حسابداری صنعتی، حسابرسی، حسابداری مالیاتی، اصول تنظیم و کنترل بودجه، مدیریت مالی، مباحث جاری حسابداری، متون حسابداری
توانایی های لازم درباره رشته حسابداری:
رشته حسابداری در واقع رشته ای است که بعنوان رشته های شناور شناخته می شود و داوطلبان در هر سه رشته تحصیلی ریاضی، تجربی و انسانی میتوانند در این رشته ادامه تحصیل دهند. فردی که شغل حسابداری انتخاب می کند باید بتواند گزارش کارهای مناسب و جامعه را ارائه دهد، پس نیاز است که ادبیات فارسی او در سطح خوبی باشد و نگارش خوبی را برای متن های آماده شده انجام دهد.
یکی دیگر از خصوصیت هایی که دانشجوی این رشته باید داشته باشد این است که بتواند ساعت های طولانی مدت پشت کامپیوتر و میز کار با عدد و رقم ها سر و کله بزند و معادلات ریاضی را انجام دهد. همینطور نیاز است که شخصی که حسابدار است علاوه بر این که ریاضی و ادبیات قدرتمند داشته باشد و قدرت بدنی مناسب داشته باشد، خلاق و صبور باشد و با انضباط باشد.
با توجه به تغییراتی که در روند اقتصادی کشور اکنون به وجود آمده است مهندس حسابداری از جمله شغل هایی است که طرفداران متعددی دارد و افرادی که حساب داری نده اند میتوانند امیدوار باشند که بیکار نخواهند بود و بدون شک در یکی از سازمان ها، ارگان ها و شرکتهای خصوصی یا دولتی میتوانند مشغول به کار شوند.
گرایش های رشته حسابداری:
دانشجویان رشته حسابداری، میتوانند با انتخاب یکی از گرایش هایی که در لیست زیر آمده است در مقطع کارشناسی ارشد به ادامه تحصیل بپردازند.
رشته حسابداری: حسابداری از رشته های پرطرفدار در چند سال گذشته بوده است و به بررسی اقتصاد و امور مالی سازمان ها و شرکت ها می پردازد. در رشته حسابداری، حسابداران به تهیه گزارش های مالی، جمع آوری و گروه بندی اطلاعات اقتصادی و مالی می پردازند.
رشته حسابرسی: حسابرسی به خاطر بررسی و کنترل حساب های حسابداران انجام می شود. فی الواقع حسابرسان در دفترهای شرکت ها و سازمان های گوناگون مجذوب میشوند تا از درستی گزارش های مالی و حساب های حسابداران مطمئن شوند.
رشته حسابداری مدیریت: رشته حسابداری مدیریت به خاطر افزایش توانمندی مدیران مالی در تصمیم گیری ها و تدوین استراتژی های اقتصادی شرکت ها مطرح شده است. افرادی که در گرایش حسابداری مدیریت تحصیل می کنند، میتوانند بعنوان مدیر عامل، عضو هیئت مدیره و یا بعنوان مشاورین مدیریت و اقتصاد در کنار مدیران ارشد شرکت ها به ایفای نقش بپردازند.
گرایش حسابداری عمومی: این گرایش، در مقطع کارشناسی ارشد حسابداری به نوعی جدید به حساب می آید و هدف اصلی از ایجاد آن تربیت نیروهای انسانی تعلیم دیده برای فعالیت در قسمت های عمومی/دولتی و یا جوانب کلان فضای اقتصادی جامعه است.
از سوی دیگر دانشجویان رشته حسابداری، میتوانند با انتخاب یکی از گرایش هایی که در لیست زیر آمده است در مقطع دکتری هم به ادامه تحصیل بپردازند.
حسابداری صنعتی: حسابداری صنعتی با تحولات صنایع گوناگون به ویژه انقلاب صنعتی شکل گرفت. آگاهی از بهای تمام شده محصولات تولید شده، نیازی حیاتی برای انتخاب قیمت فروش و عملکرد بهینه شرکت ها است. ازاین رو حسابداری صنعتی، با تکامل ابزارها و روش های تولید به سوی هزینه یابی توسعه یافته حرکت می کند تا هزینه ها و بهای تمام شده کالاهای آماده فروش به روشنی و با شفافیت کامل انتخاب شوند.
حسابداری مالی: حسابداری مالی همان حسابداری گزارشگری است. برای اینکه هدف اصلی حسابداری مالی مهیاسازی صورت های مالی است تا نیاز استفاده کنندگان از آنها را تامین کنند. حسابداری مالی باتوجه به اصول حسابداری در تلاش است، نیازهای گوناگون استفاده کنندگان داخل سازمانی و خارج سازمانی از اطلاعات حسابداری را جواب دهد؛ این اشخاص با اینگونه گزارش ها و داده هایی، قادر میشوند در خصوص سرمایه گذاری ها، انعقاد قرارداد های مختلف، عرضه وام و غیره اقدام به تصمیم گیری کنند.
حسابداری دولتی: دولت ها در سال های گذشته با توجه به گستره فرایندهای مخارجی خویش، نیازمند مشاورین و افرادی شده اند که توانمندی جداسازی و مدیریت هزینه ها در سطوح کلان اقتصادی را داشته باشند. براین اساس تربیت و پرورش حسابداران دولتی، میتواند منجر به بودجه بندی درست برای امور مختلف و اجرای این بودجه بصورت دقیق و کاربردی شود. گرایش حسابداری دولتی در پی ایجاد بستری برای بوجود آمدن مشاورین و متخصصان حسابداری در بازه مخارج دولتی است.
حسابداری مدیریت: حسابداری تنها علم مدیریت بر هزینه های شرکت ها، آن هم قبل از آغاز فرآیند تولید نیست. بلکه حسابداری میتواند در زمینه فرآیند بهای تمام شده محصولات و خدمات، میزان تولید، هزینه اجرا، مقیاس های گوناگون تولید، قیمت فروش محصولات و خدمات و ظرفیت منبع های گوناگون (مانند ماشین آلات) مشاوره های ارزشمندی را به مدیران سطح بالای شرکت ها عرضه دهد. به زبان ساده تر میتوان بیان کرد آنچه به وسیله حسابداری مدیریت عرضه می شود، پیش نیازی اجباری است که مدیران شرکت ها بر مبنای آن اقدام به تصمیم گیری های کلان می کنند.
حسابداری منابع انسانی: منبع های انسانی در شرکت ها و بنگاه های اقتصادی بعنوان با اهمیت ترین اموال های آنها تلقی می شوند. در همین امتداد، مدیریت بر امور مالی گوناگون مربوط به این منابع از بازه های عملکردی حسابداری منابع انسانی است.
آینده شغلی کارشناسی ارشد رشته حسابداری:
بطور کلی همانطوری که اشاره کردیم فارغ التحصیلان دوره کارشناسی ارشد رشته حسابداری می توانند به عنوان حسابرس یا مسئولان حسابداری و امور مالی در موسسات گوناگون مشغول به کار شوند.
فارغ التحصیلانی که در شرکت های بزرگ استخدام می شوند قادر خواهند بود در بخش های تخصصی منابع یا سیستم های اطلاعاتی مدیریت و در مشاغل تحلیل گر مالی یا حسابرس داخلی مشغول کار شوند و یا مسئولیت بخشی از کار برنامه ریزی و کنترل مالی را عهده دار گردند؛ مسئولیتهای دیگری که فارغ التحصیلان این دوره در موسسات بزرگ می توانند عهده دار گردند، بودجه بندی و تجزیه و تحلیل و برنامه ریزی و آینده نگری است. فارغ التحصیلان این دوره بعد از کسب تجریه کافی می توانند در سطوح گوناگون مدیریت مالی و حسابرسی انجام وظیفه کرده و در اداره مؤسسه کمک های موثری به مدیریت بنمایند.
کاربرد رشته حسابداری و وضعیت بازار کار آن:
فرصت های شغلی یک حسابدار خیلی گسترده است و از پایین ترین سطح تا بالاترین سطح را دربر می گیرد. دانش آموختگان رشته حسابداری می توانند در شغل های زیر استخدام شده و فعالیت داشته باشند: حساب دار، حسابرس، مدیر مالی، کارشناس امور مالیاتی، کارمند بانک، رییس بانک، کارشناس پشتیبانی نرمافزار، تحلیل گر مالی (کارشناس بورس و سرمایه گذاری).